Een column van Marieke Hoogenberg, Culture & Leadership Consultant bij Great Place To Work.
Iedereen in de ruimte keek me ongelukkig aan.
Het raakte me. Al deze mensen. Volledig in de kramp.
Niet in staat om op een constructieve wijze met elkaar samen te werken. Laat staan werkplezier met elkaar te beleven. Ik vroeg ze wat de huidige samenwerking hen kost. De antwoorden kwamen langzaam op gang: nachtrust, energie, plezier, resultaat. Ze hadden overname na overname “overleefd” en wilde het liefst bij het bedrijf van 12 jaar geleden werken. Nu was er niets meer aan. Alles moest terug naar toen.
In dergelijke situaties voel ik het impliciete appèl altijd heel sterk: "Help ons alsjeblieft! Red ons! Wees voor ons een Super Woman!"
En in alle eerlijkheid: ik ben geen Super Woman. Ik weet dat ik ze niet kan redden. Zij kunnen alleen zichzelf redden. Natuurlijk kan inzicht en begeleiding absoluut helpen, zodat ze de juiste stappen gaan zetten. Maar zolang zij met hun armen over elkaar blijven zitten en verwachten dat ik het oplos, gebeurt er helemaal niets. Ze ontslaan zichzelf van hun eigen redderschap. Het maakt de boel alleen maar erger. Zonder het besef dat ze zelf verantwoordelijk zijn. Iedereen!
Het is dus voor mij een belangrijke vraag of ze open en nieuwsgierig willen zijn. Of ze willen onderzoeken en reflecteren. In mijn werk ben ik veel bezig met het fenomeen “open” of “dicht”.Is het systeem als geheel open genoeg om samen te leren? Om samen te bouwen? Om samen te werken? Of zit de boel op slot? En zit eigenlijk het gehele systeem in de overlevingsstand?
Als het systeem als geheel dicht is, dan is er geen ruimte voor innerlijke reflectie en ander gedrag, want dan gaat alle energie naar de automatische responsen.
En ik weet niet hoe het bij jou zit, maar ik word een erg lastige versie van mezelf als ik overlevingsstand sta. En ik zie heel wat lastige versies van mezelf dan ook in anderen voorbij komen.
In zo’n spel van verkenning met een nieuwe organisatie of een nieuw team ben ik dus op zoek naar een opening. Meestal ontstaat dat door het maken van verbinding. Het kan zoiets simpels zijn als oogcontact, door kort samen te vatten wat iemand zegt, door een glimlach, door het doorvragen, door de pijn te benoemen, et cetera. Daardoor komen de mensen meer in de realiteit. Het systeem gaat zich heel langzaam maar zeker ontspannen.
Voel jij wel eens het appèl om te gaan redden? En wat doe je dan? Stap je er volle bak in? (Dit is mega verleidelijk!) Of kan je eruit blijven en vanuit een andere plek in jezelf écht bijdragen?